عیب یابی آداپتو سوئیچینگ
از آن جایی که سوئیچینگ آداپتور جریان های متناوب یا AC یک نوع مبدل الکتریکی است که جریان متناوب برق با ولتاژ پایین را به جریان مستقیم با ولتاژ بالا (یا بر عکس آن) تبدیل می‌کند، عیب یابی آداپتور سوئیچینگ یکی از موارد پر کاربرد و تخصصی در صنعت برق و الکترونیک به شمار می رود. بر اساس همین تعاریف، انواع آداپتور سوئیچینگ جریان متناوب که برای تأمین انرژی دستگاه‌های الکترونیکی فاقد منبع تغذیه داخلی استفاده می‌شوند، در بازار وجود دارند. تقسیم بندی این آداپتور سوئیچینگ ها بر اساس ولتاژ و آمپراژ برق تبدیلی انجام می گیرد، مثلاً آداپتور سوئیچینگ فلزی 5 ولت 5 آمپر.
شناسایی خروجی های منبع تغذيه سوئیچینگ
جهت عیب یابی آداپتور سوئیچینگ بهتر است که خروجی های منبع تغذیه آن را بشناسیم. که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد؛ منبع تغذیه دارای سیم های خروجی به شرح زیر است:
✴️ سیم سبز یا (PS-ON) : این سیم برای روشن و خاموش کردن پاور از مادربرد دستور می گیرد.
✴️ سیم خاکستری یا (Power-Good): این سیم ولتاژ مناسب پاور را نشان می دهد و می توان در تست پاور به جای سیم مشکی از آن استفاده کرد.
✴️ سیم سرمه ای (Standby ): ولتاژ +5 ولت به بالا
✴️ سیم مشکی یا : (GND ) این سیم ولتاژ زمین را نشان می دهد.
✴️ سیم نارنجی: ولتاژ 3.3 ولت
✴️ سیم زرد: ولتاژ +12 به بالا
✴️ سیم آبی: ولتاژ -12 به پایین
✴️ سیم قرمز: ولتاژ بالای +5
✴️ سیم سفید: ولتاژ پایین تر از -5
برای تست روشن شدن منبع تغذیه ابتدا یک سیم دو سر لخت را به پایه های مربوط به سیم سبز و خاکستری وصل می کنیم. در صورتی که منبع روشن شود سالم است. در صورتی که روشن نشود سیم سبز و مشکی را تست می کنیم. اگر روشن شد به این معنی است که منبع برق مطلوب را نمی رساند و منبع خراب شده است.
بهترین روش برای تعمیر آداپتور شما در کمترین زمان 👈
عيب يابي منبع تغذيه سوئیچینگ
انرژی لازم و مورد نیاز تمامی مدارهای الکترونیکی( آداپتورهای خطی ، منابع تغذیه سوئیچینگ ، پنل های خورشیدی ، باتری ، دینام ، ژنراتور) برای راه اندازی و کارکرد آنها، توسط منابع تغذیه تأمین می‌شود. با قطع و خراب شدن منبع تغذیه هر مدار الکترونیکی، آن مدار خاموش شده و نمی‌تواند به درستی وظیفه خود را انجام دهد.
📛 قطع سیم پیچ اولیه و یا سیم پیچ ثانویه‌ی ترانس
زمانی که مسیر سیم پیچ اولیه و یا ثانویه قطع شود، در خروجی ترانس ولتاژی وجود نخواهد داشت. جهت تست سیم پیچ‌های ترانس و برای تست ترانس کاهنده از 220 ولت تا ولتاژهای کمتر، ابتدا دستگاه اهم متر را به دو سر اولیه ترانس وصل می‌کنیم. اهم متر قادر است حدود 1 الی 4 کیلو اهم را نشان دهد. هر چه قدر وات ترانس بالاتر باشد، اهم اولیه کمتر خواهد بود (اگر اهم کمتر باشد به معنای این است که ترانس نیم سوز شده ، و اگر اهم بی‌نهایت باشد مسیر قطع خواهد شد). اهم سیم پیچ ثانویه، در ترانس کاهنده حدوداً از 100 اهم کمتر می‌باشد. زمانی که اهم متر بی‌نهایت را نشان بدهد، مسیر قطع خواهد شد.
📛 اتصال کوتاه اولیه به ثانویه ترانس
زمانی که اتصال اهم اولیه ترانس به ثانویه کوتاه باشد، بنابراین خروجی نخواهیم داشت. همچنین اگر در مدار فیوز باشد، خواهد سوخت و زمانی که فیوز در مدار نباشد مقاومت سورج و یا دیود یکسو ساز صدمه خواهد دید.
📛 قطعی مقاومت سورج
به دلیل اینکه مقاومت سورج در مدار به صورت سری قرار گرفته است، بنابراین با قطعی در مسیر ولتاژ، ولتاژی در خروجی مدار نداریم. همچنین مقاومت سورج، کمتر از 100 اهم است و توان آن بیش از 1 وات خواهد بود.
📛 قطعی دیود پل یکسو ساز
اگر دیودهای پل یکسو ساز قطع باشد و در صورتی که یک و یا 2 دیود قطع شود، خروجی تمام موج به نیم موج تبدیل خواهد شد. در این وضعیت ولتاژ مدار نصف می‌شود و زمانی که همه دیودها قطع باشند، در خروجی مدار ولتاژ نخواهیم داشت.
📛 اتصال کوتاه دیود پل یکسو ساز
در صورتی که دیودهای پل یکسو ساز شورت (اتصال کوتاه) باشد، شورت بودن دیود در پل یکسو ساز باعث ورود جریان متناوب به مدار صافی می‌شود. همچنین سبب صدمه دیدن خازن‌های صافی می‌شود و در بیشتر مواقع سبب سوختن فیوز و یا مقاومت سورج می‌گردد.
📛 قطع خازن‌های صافی
در صورت قطع خازن، صافی با سولفاته شدن پایه‌های خازن، باعث جداسازی پایه از صفحه هادی خازن می‌گردد و خروجی ولتاژ از بین می‌رود.
📛 اتصال کوتاه خازن صافی
در این مورد نیز ولتاژ خروجی نخواهیم داشت. اگر در مدار فیوز وجود داشته باشد، فیوز می‌سوزد و در صورت نبود فیوز، دیودها و مقاومت سورج صدمه می‌بیند.
📛 قطعی سیم پیچ و یا مقاومت صافی
به دلیل اینکه مقاومت یا سیم پیچ به صورت سری در مدار قرار گرفته است، با قطع آنها مسیر خروجی قطع خواهد شد و در خروجی ولتاژی نخواهیم داشت.
📛 اتصال کوتاه سیم پیچ صافی
در این حالت در خروجی مدار درجه صاف بودن ولتاژ خروجی کم شده و از حالت یک خروجی صاف و یکنواخت به یک خروجی کنگره‌ای تبدیل خواهد شد.
تست قطعات داخلی منبع تغذیه
جهت تست قطعات داخلی منبع تغذیه به ترتيب زير عیب یابی آداپتور سوئیچینگ را انجام دهيد. از سيم های برق شروع كنید و سپس كليد پاور و فيوز ورودی را چک كنيد. در صورت قطع فيوز PTC و يكسوساز پل را از لحاظ احتمال شورت شدن و يا نشت تمام ديود ها بررسی کنید. همچنین خازن صافی را از نظر شورت و نشتی چک کنید. در برخی موارد دیده شده خازن های موازی با ديودهای پل كه کاهش دهنده ضربات پيك هستند، جرقه زده و یا شورت شده اند يا دچار نشتی شده اند.
چنانچه پريدن فيوز به هيچ كدام از این موارد فوق مربوط نباشد، به مدار سوئیچینگ توجه کنید. زيرا ممكن است كه IC سوئيچ و يا عنصر سويیچ كننده پالس (ترانزيستور و يا STR) خراب شده باشد و یا سوخته باشد. در این صورت بعضی قطعات مانند مقاومت يا خازن های مدار در نوسان سازی یا ايجاد پالس، ديود و اصلاح شكل موج بايد چک شوند. زیرا ممكن است موجب لود بار اضافی از مدار شده باشند، مثلاً ممکن است به جای ايجاد پالس لازم، ولتاژ DC ثابتی به ورودی سوئیچینگ وارد كنند و در نتیجه جريان زيادی از مدار كشيده شده و فيوز قطع گردد. در برخی موارد ممكن است شورت در خروجی منبع تغذیه نيز موجب پريدن فيوز شود. هر چند که اين عيب در مدارات پيشرفته كمتر دیده می شود. پس هرگز فوری و بدون اطمينان از مدار، فيوز را تعويض نکنید. خازن ها نيز بايستی با RLC متر تست شوند.
بیشترین خرابی پاورهای سوئیچینگ که یکی از موارد عیب یابی آداپتور سوئیچینگ است، در موارد ذیل دیده می شود:
⭕ معیوب بودن آی سی نوسان ساز : مغز هر دستگاه پاور سوئیچینگ را بخش نوسان ساز آن تشکیل می دهد. در انواع ساده تر پاور سوئیچینگ این قسمت از یک ترانزیستور و تعدادی خازن و مقاومت ساخته می شود و در انواع پیشرفته تر، از مدارات آی سی استفاده می شود. به صورتی که غیر از مدار نوسان ساز حتی ترانزیستور های قدرت را نیز می توان در یک مدار مجتمع پیدا کرد. قسمت نوسان ساز در پاور سوئیچینگ سبب اتلاف مقادیر بیشتر انرژی می شود.
⭕ سوختن ترانزیستورهای قدرت سوئیچ
⭕ سوختن فیوز ورودی یا خروجی مدار
⭕ قطع شدن تراک های برد مدار چاپی و پد
⭕ خرابی دیود یا پل دیود ورودی
⭕ معیوب بودن یکسو سازهای خروجی
از آنجایی که سوئیچ آداپتور AC نوعی مبدل الکتریکی است که جریان متناوب ولتاژ پایین را به جریان مستقیم فشار قوی (یا برعکس) تبدیل می کند، عیب یابی سوئیچینگ آداپتور یکی از موارد پرکاربرد و تخصصی است. در صنعت برق و الکترونیک مورد توجه قرار می گیرد. با توجه به این تعاریف، انواع مختلفی از آداپتورهای سوئیچ AC وجود دارد که برای تغذیه دستگاه های الکترونیکی بدون منبع تغذیه داخلی استفاده می شود. سوئیچینگ این آداپتورهای سوئیچینگ بر اساس ولتاژ و جریان مبدل می باشد، به عنوان مثال آداپتور سوئیچینگ فلزی 5 ولتی 5 آمپر. در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در بتاترانس تماس بگیرید و از فرصت مشاوره رایگان خود در جهت انتخاب بهترین گزینه استفاده کنید!
📝 امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد نظرات و تجربیات خود را از خواندن این مقاله از طریق کامنت با ما به اشتراک بگذارید . 📝
بروزرسانی 18.12.00